Khái niệm các vị trí trong bóng đá
Trong bóng đá chuyên nghiệp, ngoại trừ thủ môn thì các vị trí còn lại trên sân sẽ được chia thành 3 tuyến là tiền đạo (Forward), tiền vệ (Midfielder) và hậu vệ (Back). Ở mỗi tuyến sẽ lại chia thành nhiều vai trò và vị trí khác nhau tùy thuộc vào khối đội hình cũng như chiến thuật mà một đội bóng vận hành.
Trong đó các hậu vệ thường chơi thấp nhất trong sơ đồ với trách nhiệm chính ngăn cản đối phương ghi bàn và hỗ trợ các tiền vệ phía trên trong việc đoạt bóng và duy trì quyền sở hữu bóng trước khi đưa nó đến vị trí thuận lợi cho các tiền đạo dứt điểm ghi bàn. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết các vị trí trong bóng đá ở bài viết dưới đây
Chi tiết, tên viết tắt các vị trí trong bóng đá
- Thủ môn: Goalkeeper (GK).
- Hậu vệ biên trái / phải: Left Back (LB) / Right Back (RB).
- Hậu vệ biên tấn công trái / phải: Left Wing Back (LWB) / Right Wing Back (RWB).
- Hậu vệ quét: Sweeper (SW).
- Trung vệ giữa / lệch trái / lệch phải: Center Back (CB) / Left Center Back (LCB) / Right Center Back (RCB).
- Tiền vệ phòng ngự giữa/ lệch trái / lệch phải: Central Defensive Midfielder (CDM) / Left Defensive Midfielder (LDM) / Right Defensive Midfielder (RDM).
- Tiền vệ trung tâm giữa / lệch trái / lệch phải: Central Midfielder (CM) / Left Central Midfielder (LCM) / Right Central Midfielder (RCM).
- Tiền vệ biên trái / phải: Left Midfielder (LM) / Right Midfielder (RM).
- Tiền vệ tấn công giữa / lệch trái / lệch phải: Central Attacking Midfielder (CAM) / Left Attacking Midfielder (LAM) / Right Attacking Midfielder (RAM).
- Hộ công: Second Striker (SS).
- Tiền đạo cắm / lệch trái / lệch phải: Center Stricker (ST/ CF) / Left Stricker (LS) / Right Stricker (RS).
- Tiền đạo biên trái / biên phải: Left Winger (LW) / Right Winger (RB).
Vai trò cụ thể của các vị trí trong bóng đá
Thủ môn – Goalkeeper (GK)
Tầm quan trọng của những người gác đền trên sân là không cần bàn cãi khi họ chịu trách nhiệm chính đảm bảo cho đội nhà không bị thủng lưới. Ngoài khả năng phản xạ bắt buộc phải có, thủ môn thời hiện đại còn được yêu cầu đóng góp rất nhiều vào lối chơi mà đội bóng vận hành với vai trò triển khai, phát động tấn công từ tuyến dưới.
Một số cái tên hiện được đánh giá toàn diện ở cả 2 khả năng này bao gồm Alisson của Liverpool, Ederson của Manchester City hay Onana của Man United.
Hậu vệ biên trái / phải – Left Back (LB) / Right Back (RB).
Những người chơi ở vị trí này có vai trò chính là ngăn cản những tiền đạo cánh của đối phương, đồng thời hỗ trợ đội nhà trong những tình huống tấn công 2 bên hành lang biên. Hậu vệ biên trái / phải ngày nay được ‘cách tân’ vai trò tương đối đáng kể khi có thể bó vào trong như một tiền vệ trung tâm hoặc 1 trung vệ tùy vào yêu cầu chiến thuật mà các HLV triển khai.
Ví dụ cho loại hình này là Ake, Walker của Man City dù xuất phát với vị trí hậu vệ cánh trong sơ đồ 4-3-3, nhưng lúc The Citizens tấn công sẽ đá như một trung vệ thứ 3. Hay Cancelo và Trent Alexander-Arnold tuy vẫn được ngợi ca hàng đầu nhưng cách họ di chuyển như một tiền vệ để đóng góp vào lối chơi của đội nhà mới là thứ làm nên tên tuổi của cả 2.
Hậu vệ biên tấn công trái / phải – Left Wing Back (LWB) / Right Wing Back (RWB).
Vai trò của nhóm cầu thủ này tương tự như hậu vệ biên trái / phải, tuy nhiên họ sẽ đóng góp nhiều hơn vào mặt trận tấn công bởi họ sẽ ‘bao’ gần như toàn bộ 2 cánh của đội nhà.
Hậu vệ biên tấn công trái / phải thường được bố trí trong đội hình 5-3-2, 5-2-3, 5-4-1 hoặc 3-5-2, 3-4-1-2.
Hậu vệ quét – Sweeper (SW).
Hậu vệ quét còn được gọi là Libero (tiếng Ý nghĩa là “tự do”), là một dạng hậu vệ linh hoạt hơn, sẽ làm nhiệm vụ càn quét nếu đối phương phá được hàng phòng ngự. Vị trí của họ linh hoạt hơn các hậu vệ khác, chịu trách nhiệm phát triển các pha bóng từ tuyến dưới. ‘Hoàng đế’ Franz Beckenbauer được ghi nhận là người đã phát minh ra vai trò của hậu vệ quét hiện đại.
Bóng đá ngày nay ít đội nào sử dụng vị trí này bởi những hậu vệ hiện đại hầu hết ‘bị đòi hỏi’ những kỹ năng nêu trên. Hầu hết họ sẽ ưu tiên sử dụng dạng thủ môn quét như Neuer nhiều hơn.
Trung vệ giữa / lệch trái / lệch phải – Center Back (CB) / Left Center Back (LCB) / Right Center Back (RCB).
Dù có sử dụng sơ đồ 2 hoặc 3 trung vệ, nhưng vai trò thuần túy của họ vẫn là ngăn chặn, phong tỏa tối đa các tình huống, cú sút bên phía đối phương gây nguy hiểm cho cầu môn đội nhà. Người chơi ở vị trí này thường sở hữu thể hình cao lớn, tốc độ, đánh đầu tốt và có khả năng xoạc bóng.
Ngày nay, kỹ năng đọc trận đấu và chuyền vượt tuyến cũng được chú trọng như một thứ vũ khí mà các trung vệ xuất sắc thời hiện đại cần sở hữu bởi họ được yêu cầu nhiều hơn vào việc phát động tấn công từ phía sau.
Minh chứng cho luận điểm này là thông số của trung vệ số 1 ngoại hạng Anh hiện tại, Virgil van Dijk. Theo Sofascore, trung vệ người Hà Lan đạt tỷ lệ chuyền vào 1/3 cuối sân chính xác lên đến 95% và tạo ra 0.3 key pass mỗi trận cho các đồng đội mỗi trận tại EPL mùa này.
Tiền vệ phòng ngự giữa/ lệch trái / lệch phải – Central Midfielder (CM) / Left Central Midfielder (LCM) / Right Central Midfielder (RCM).
Tiền vệ phòng ngự hay tiền vệ trụ, là người chơi thấp nhất trong hàng tiền vệ trong sơ đồ 4-3-3, 4-1-2-1-2 hay 4-1-4-1 hoặc đá cặp với 1 đối tác nữa trong sơ đồ 4-2-3-1, 4-2-2-2,… với mục đích che chắn tốt hơn cho hàng thủ. Nhìn chung nhiệm vụ tập trung nhiều vào phòng thủ hơn là tấn công.
Vì thế họ thường được ví như là những cổ máy đánh chặn, không ngại va chạm nhằm ‘dọn dẹp’ những nguy hiểm tiềm ẩn trước khi nó trở thành mối lo lớn hơn. Những cầu thủ tiêu biểu đại diện cho lối chơi này bao gồm: Vidal, Essien, hay đặc biệt là N’Golo Kanté, người từng lập kỷ lục tắc bóng giỏi nhất trong 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu với trung bình 5,3 pha tắc bóng thành công mỗi 90 phút mùa 2014/15.
Song cũng có một số mẫu tiền vệ sở hữu lối chơi hoa mỹ hơn như Busquets hay Jorginho, những kỹ năng về phòng ngự của họ chỉ ở những đủ dùng, nhưng khả năng phân phối, điều tiết lối chơi của nhóm cầu thủ này sẽ giúp đội bóng của họ bớt áp lực trong các tình huống gây áp lực của đối phương cũng như tổ chức lối chơi mượt mà hơn.
Tiền vệ trung tâm giữa / lệch trái / lệch phải – Left Midfielder (LM) / Right Midfielder (RM).
Tựu chung của bất kể sơ đồ nào thì cũng thường sẽ có 2-3 tiền vệ trung tâm ở khu vực giữa sân. Họ được ví như những nhạc trưởng điều phối lối chơi, cũng như sẽ có mặt ở một đầu sân để hỗ trợ khi đội tấn công và rồi sau đó lui về giúp phòng ngự xung quanh vòng cấm đội. Chính xác là tham gia vào hầu hết các khía cạnh của trận đấu.
Vì thế họ cần thể lực dồi dào vì cần phải bao quát hầu hết các khu vực trên sân, cũng như một số kỹ năng chuyền bóng ở một mức độ nào đó
Những tiền vệ trung tâm xuất sắc ngoài kỹ năng chuyền thượng hạng thì còn được biết đến với khả năng sút xa để giải quyết bài toán ghi bàn khi phải đối đầu với những đội chơi đổ bê tông. Những mẫu tiền vệ sở hữu 2 kỹ năng này trong quá khứ gồm Pirlo, Gerrard, Lampard hay Szoboszlai, Kroos và De Bruyne ở hiện tại.
Với cường độ chơi bóng đang được đẩy cao, tiền vệ trung tâm ngày nay thường ‘lai’ với tiền vệ tấn công để tận dụng cả khả năng điều phối lẫn kỹ năng tạo cơ hội. Số 1 khoản này ở thời điểm hiện tại chắc chắn là Kevin De Bruyne khi tiền vệ người Bỉ tạo ra 3,5 cơ hội mỗi trận và có tỷ lệ chuyền bóng chính xác là 81% kể từ đầu mùa, qua đó thể hiện tầm quan trọng tuyệt đối với Man City.
Tiền vệ biên trái / phải – Left Midfielder (LM) / Right Midfielder (RM).
Tiền vệ biên là những cầu thủ chơi ở vị trí hai bên cánh, giữa hàng hậu vệ và hàng tiền đạo. Họ đóng vai trò quan trọng trong việc tấn công và phòng ngự, đồng thời tạo ra sự cân bằng cho đội bóng. Những người chơi ở vị trí này đòi hỏi sở hữu kỹ thuật rê bóng , tốc độ để tạo đột biến xuyên phá vào hàng phòng ngự đối phương.
Bóng đá Anh là quốc gia sử dụng vị trí này nhiều nhất qua các đội hình 4-2-2-2, 4-4-2, hay 4-2-3-1,..
Tiền vệ tấn công giữa / lệch trái / lệch phải – Central Attacking Midfielder (CAM) / Left Attacking Midfielder (LAM) / Right Attacking Midfielder (RAM).
Người chơi vị trí này thường thi đấu ngay ngay phía sau tiền đạo thường trong sơ đồ 4-2-3-1 hoặc 4-1-2-1-2. Họ đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối hàng tiền vệ với hàng tiền đạo, tạo ra cơ hội ghi bàn và kiểm soát nhịp độ trận đấu. Vì thế một tiền vệ tấn công cần có khả năng chuyền bóng chính xác và tầm nhìn chiến thuật tốt cũng như kỹ năng sút ở mức tốt trở lên để hỗ trợ các tiền đạo ghi bàn.
Bóng đá ngày nay cũng yêu cầu các tiền vệ tấn công di chuyển rộng với cường độ gây áp lực lớn về phía đối phương. Ngoài ra họ cũng đóng vai trò như lớp phòng thủ thứ nhất trong đội hình.
Hộ công – Second Striker (SS).
Tiền đạo hộ công hay tiền đạo lùi là tiền đạo chơi thấp hơn trung phong nhưng cao hơn tiền vệ trung tâm trong các sơ đồ 4-3-1-2, 4-1-2-1-2, 4-1-4-1 hoặc 4-3-3 biến thể, họ có nhiệm vụ thu hồi bóng và phát động tấn công, hỗ trợ tiền đạo trung tâm. Dù vậy, vai trò của họ không giống như tiền vệ tấn công bởi người chơi ở vị trí này được đặt nhiệm vụ ghi bàn cao hơn.
Một số cái tên xuất sắc đã chơi ở vị trí này có thể kể đến như Lionel Messi, Gianfranco Zola,…
Tiền đạo biên trái / biên phải – Center Stricker (ST/ CF) / Left Stricker (LS) / Right Stricker (RS).
Người chơi ở vị trí này có vai trò cũng như bộ kỹ năng tương tự như tiền vệ cánh, chỉ khác là họ phòng ngự ít hơn, ít tạt hơn mà thay vào đó là chủ động đột phá vào trong vòng cấm đối phương để dứt điểm.
Tiền đạo biên ngày nay hầu hết xuất phát trong sơ đồ 4-3-3, họ thậm chí còn đảm nhiệm trọng trách ghi bàn của cả 1 đội bóng, dẫn chứng tốt nhất vẫn là huyền thoại Lionel Messi hay Mohamed Salah, người đang dẫn đầu danh sách lập công cho Liverpool ở Premier League mùa này với 15 pha lập công.
Tiền đạo cắm
Đây là vị trí chơi cao nhất đội hình trong sơ đồ 1 tiền đạo như 4-2-3-1,4-3-3,… , họ được giao nhiệm vụ ghi bàn chính cho đội. Tiền đạo cắm ngoài bộ kỹ năng năng dứt điểm thì cần có khả năng chạy chỗ, tận dụng khoảng trống thông minh cũng như tận dụng lợi thế về tốc độ, thể hình để kết thúc các đợt tấn công và ghi bàn cho đội nhà.
Tiền đạo cắm trong quá khứ luôn chơi cao nhất trên hàng công và rất hiếm khi tham gia phòng ngự, tuy nhiên những ‘số 9’ ngày nay được yêu cầu phòng ngự rất nhiều, vai trò của họ cũng cũng đa dạng tùy theo sơ đồ đội hình 1 hoặc 2 tiền đạo để lùi xuống kéo người hoặc dạt biên nhằm tạo khoảng trống cho đồng đội khai thác.
Trên đây là ‘Chi Tiết Các Vị Trí Trong Bóng Đá’ mà Thể Thao Plus gửi đến bạn đọc. Ngoài ra đừng quên truy cập website mỗi ngày để không bỏ lỡ những tin tức nóng hổi về thế giới bóng đá cũng như những thông tin bổ ích để nâng cao kỹ năng chơi bóng của bạn.